آبگیری از متیل استات و اتیل استات
چگونگي حضور آب در متيل استات، اتيل استات و حلال هاي استري؛
اكثر شركتهاي توليد كننده حلال هاي استري از جمله اتيل استات، متيل استات و بوتيل استات از فرآيند استري شدن مستقيم الكل و استيك اسيد به همراه كاتاليزور جامد اسيدي يا اسيد سولفوريك استفاده مي كنند؛ اين فرآيند با نام Fischer Esterification مشهور است و در ايران بصورت وسيع استفاده مي شود. واحدهاي صنعتي ايران كه از اين تكنولوژي استفاده مي كنند از ظرفيت هاي روزانه ۵ تن تا روزانه ۱۰۰ تن در حال فعاليت هستند. طي فرايند استري شدن آب به عنوان محصول جانبي توليد مي شود و در مورد اتيل استات و متيل استات به طور معمول الكل به عنوان واكنشگر اضافه (Excess reagent) استفاده مي شود لذا محصول نهايي آلوده به ميزان كمي استيك اسيد باقي مانده، الكل اضافه و آب توليد شده است. براي جداسازي اين مواد از يكديگر تقطير جزء به جزء به كار گرفته مي شود و در توليد متيل استات، محصول بالای برج آزئوتروپ ۸۳% متيل استات به همراه متانول و محصول پايين برج آب، متيل استات و استيك اسيد است. مشابه آن در توليد اتيل استات، محصول بالای برج آزئوتروپ سه گانه اتيل استات و اتانول-آب و محصول پايين برج آب و اتيل استات به همراه مقادير كمي اتانول و استيك اسيد است. جداسازي استر باقيمانده در انتهاي برج كه حدوداً تا ۱۵ % حجم محصول پايين برج را نيز شامل مي شود، كمك شاياني به كاهش هزينه هاي توليد مي كند. همچنين در سايتهاي توليدي حلال هاي استري كه براي جذب استر از هوا از بستر كربن فعال استفاده مي كنند ضايعات بازيابي كربن فعال به روش بخار دهي مخلوط ۱۰ درصدي استر به همراه يك درصد الكل و استيك است.
2-آبگيري از حلال هاي استري سبك همچون متيل استات و اتيل استات با استفاده از تكنولوژي جذب PSA؛
تجهيزات آبگيري جذبي در واحدهاي توليد استر به دو صورت پياده سازي مي شوند؛
۱-نصب روي تجهيزات تقطير حد فاصل كندانسور و برج تقطير؛ به گونه اي كه خوراك تجهيزات جذب همان بخارات محصول خارج شده از سر برج باشد. در اين حالت تجهيزات جذب نيازي به مبدل تبخير كننده و كندانسور ندارد و محصول آبگيري شده بصورت پيوسته قابل جمع آوري است. همچنين در صورت تمايل مي توان به راحتي تجهيز را بايپس كرده و همانند قبل از برج استفاده نمود بخصوص در زمانهايي كه شركت تصميم به تقطير مواد ديگري با سيستم توليد استر مي گيرد كه نيازي به آبگيري نداشته يا حلال داخل برج براي مواد جاذب مولكولارسيو مضر باشد.
۲-نوع دوم تجهيزات مستقل از تقطير است كه خوراك خود را از مخزن محصول سيستم تقطير گرفته و با استفاده از تبخيركننده و سوپر هيتر به دماي ۱۲۰ درجه سانتيگراد رسانيده و همانطور كه قبلاً توضيح داده شده است عمليات آبگيري انجام مي شود.در استفاده از اين نوع تجهيزات با توجه به اينكه نياز به مبدل هاي بيشتري است نسبت به تجهيزاتي كه روي برج نصب مي شوند، گرانتر هستند و انرژي بيشتري نيز مصرف مي كنند اما با توجه به اينكه مستقل از سيستم تقطير عمل مي كنند اپراتوري راحت تر و عملكرد پيوسته و پايداري دارند.